Wist je dat de kans groot is dat je last hebt van een chronische ziekte zonder dit te weten? Ongeveer twee derde van de wereldbevolking is ooit besmet geraakt met herpes, een kwaal die bekend staat als een Soa die niet te genezen is. Het uit zich vaak als koortslip. Hoewel het een seksueel overdraagbare aandoening is, word je meestal als kind al besmet tijdens een onschuldige zoen van iemand anders. Andere Soa’s loop je alleen op tijdens de seks. Meestal zijn ze wel te genezen, maar nog steeds is er veel onwetendheid. Ze gelden als taboe. Daarom is het erg belangrijk om te weten wat de risico’s zijn. Hieronder leggen we je uit wat je moet weten over Soa’s. 

Besmettelijk

Een Soa kan op verschillende plekken van het lichaam voorkomen, namelijk oraal, rectaal en genitaal. Je loopt het minste risico door een condoom te gebruiken. Helaas doe je het nooit 100 procent veilig met een rubbertje. Veel jongens gebruiken dit voorbehoedsmiddel niet naar behoren, waardoor de betrouwbaarheid slechts 85 procent is. Dit komt door beschadiging tijdens de seks, door een condoom niet altijd om te doen of omdat er een verkeerde maat wordt gebruikt.

Na herpes is chlamydia de meest voorkomende Soa in Nederland. De kans om besmet te raken tijdens onveilige seks via een bedpartner met chlamydia is ongeveer 45 procent. Uit onderzoek blijkt dat het zelfs mogelijk is om als vrouw jezelf te besmetten. De schadelijke bacterie springt in dat geval heen en weer tussen je intieme zones. Zo kan het zijn dat je eerst negatief test en vervolgens positief, omdat je je niet op verschillende lichaamsdelen hebt laten testen. Doe dit dus wel!

Klachten Soa’s

Bij vrouwen geeft gonorroe in 40-70 procent van de gevallen geen klachten. Bij chlamydia ligt dit percentage zelfs boven de 70 procent. Met andere woorden, veel mensen lopen rond met een Soa zonder dat ze dit zelf weten. Dit kan tot serieuze gezondheidsklachten leiden en zo vorm je ook een risico voor je bedpartner(s). Bij vrouwen kan een onbehandelde Soa resulteren in chronische buikpijn of schade aan de eileiders, waardoor het moeilijker is om zwanger te raken. Jaarlijks krijgen hier ongeveer 1000 vrouwen last van. Als je wel klachten hebt dan is dat vaak pijn tijdens het vrijen of plassen, pijn in de onderbuik, onverwachts bloedverlies of een abnormale afscheiding. Let wel op dat deze klachten ook aan iets anders kunnen liggen! Toch wordt er aangeraden om jezelf elk half jaar te testen. Better safe than sorry!

Geen Soa-test door corona?

Het is moeilijk geworden om je te laten testen bij de GGD, omdat de focus nu ligt op het testen op corona. Maar dit betekent niet dat je geen Soa-test meer kunt doen. Zorgprofessionals hebben samen met online dienstverleners gecertificeerde anonieme zelftesten ontwikkeld, die je thuis kunt uitvoeren. Je bestelt de test online, neemt thuis zelf lichaamsmateriaal af en dit stuur je met een bijgeleverde verzegelde verpakking naar het artsenlaboratorium. Vervolgens ontvang je de uitslag online met een code die alleen jij hebt. Let wel op dat je niet direct test nadat je risicovol seksueel contact hebt gehad. Een Soa is niet direct op te sporen wanneer je besmet bent. Je dient een bepaalde periode te wachten: de incubatietijd. Voor chlamydia ligt deze periode op twee weken.

Behandeling

Sommige Soa’s, zoals hiv en herpes zijn helaas nog niet te genezen, maar ze kunnen wel goed worden behandeld. Chlamydia en gonorroe worden met een antibioticakuur behandeld. Voor chlamydia geldt dat het inmiddels ook online kan worden behandeld, zonder dat je de deur uit hoeft. Huisartsen werken samen met online aanbieders en schrijven een online recept uit, op basis van jouw positieve test. Dit recept gaat richting een apotheek en die stuurt je discreet de medicijnen thuis op. Na een week is de infectie verdwenen. Kortom, het hele proces van testen en behandelen kan je eenvoudigweg vanuit huis doen. Het is een kleine moeite, maar zo voorkom je wel mogelijke gezondheidsproblemen.